W listopadzie br., w Greifswaldzie, odbywają się Dni Kultury Polskiej – Polenmarkt. W ramach pokazów, gromadzących przedstawicieli ośrodka uniwersyteckiego Greifswaldu, strona polska reprezentowana przez Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego i Muzeum Narodowe w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy, organizuje pokaz filmu "Kwatera Ł".
"Kwatera Ł", to tytuł filmu dokumentalnego w reż. Arkadiusza Gołębiewskiego, który pokazuje przebieg prac ekshumacyjnych, prowadzonych na tzw. "łączce" powązkowskiej. Zespół historyków, archeologów i antropologów, którego koordynatorem prac był prof. Krzysztof Szwagrzyk, odnalazł szczątki osób zamordowanych przez NKWD i UB w pierwszych latach PRL. Wśród nich zidentyfikowano szczątki przywódców Polskiego Państwa Podziemnego.
Przez kilkadziesiąt lat po wojnie krewni pomordowanych bezskutecznie szukali miejsc ich pochówków. Identyfikacja ofiar reżimu komunistycznego była możliwa dzięki badaniom prowadzonym przez Polską Bazę Genetyczną Ofiar Totalitaryzmów, która od niedawna działa przy Pomorskim Uniwersytecie Medycznym w Szczecinie.
Dziś "Kwatera Ł", to nie tylko wyjątkowe miejsce na warszawskich Powązkach, ale też symbol podobnych miejsc na terenie całej Polski, gdzie trwają prace ekshumacyjne prowadzone przez Instytut Pamięci Narodowej, Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ministerstwo Sprawiedliwości. Historycy mówią, że liczba ofiar UB i NKWD przynajmniej kilkukrotnie przekracza dotychczas publikowane dane, może sięgnąć nawet 50 tysięcy osób. Kolejne odkrycia znacząco zmieniają obraz początków PRL.
Po projekcji filmu zaplanowano debatę poświęconą zbrodniom komunistycznym, popełnionym przy instalowaniu systemu zniewolenia w PRL i NRD w okresie stalinowskim. Prelegenci dyskutować będą też o zbiorowej pamięci obu społeczeństw 25 lat po upadku komunizmu w Polsce i dawnej NRD.
Zaproszenie do debaty ze strony polskiej przyjęli reżyser filmu Arkadiusz Gołębiewski, Piotr Sułek – doradca Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych i Michał Ruczyński z oddziału IPN w Szczecinie. Stronę niemiecką będą reprezentować: Niels Hegewisch, historyk od lat zajmujący się zagadnieniem stalinizmu (pracownik katedry teorii polityki oraz historii idei politycznych Uniwersytetu w Greifswaldzie) oraz dr Uwe Schroeder, dyrektor Pommersches Landesmuseum w Greifswaldzie.
Swój udział w debacie zapowiedzieli przedstawiciele środowisk kombatanckich województwa zachodniopomorskiego, a także uczniowie szczecińskich liceów ogólnokształcących.