We wtorek, 9 kwietnia 2024 roku, w przestrzeni dialogu Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy, odbyła się konferencja dla nauczycieli historii, języka polskiego i etyki "Początek końca?"
Spotkanie, w ramach Forum Wymiany Doświadczeń, zrealizowano we współpracy z konsorcjum Sieć Ziem Zachodnich i Północnych.
W pierwszej części wydarzenia uczestnicy w skupieniu obejrzeli film Pawła Domańskiego "Milczące pokolenie". Dokument z 2019 roku to opowieść o losach żołnierzy Armii Krajowej i podziemia niepodległościowego na przykładzie życia płk Danuty Szyksznian-Ossowskiej, łączniczki Armii Krajowej na Wileńszczyźnie i mieszkanki Szczecina. Film ukazał niełatwy proces odkrywania przeszłości przez młode pokolenie. Wnuk pani Danuty, Michał Szyksznian, podąża śladami babci i coraz bardziej angażuje się nie tylko w opowieść o niej, ale także w historię Polski w najtrudniejszych, powojennych czasach.
Do idei filmu i jej szerszego kontekstu odniosła się w wystąpieniu dr hab. Małgorzata Machałek. Zwróciła uwagę, że wybory, których dokonała 14-letnia Danuta wyznaczyły jej los i późniejsze działania. Cena, jaką zapłaciła za swe decyzje, była jednak bardzo wysoka (utrata zdrowia). Milczenie narzuciły pokoleniu pani Danuty władze PRL. Dla własnego i najbliższych bezpieczeństwa, lepiej było wówczas zachować milczenie o łagrach, Kresach i Armii Krajowej. Dopiero koniec stalinizmu i późniejsze przejęcie władzy przez opozycję solidarnościową wyznaczyły początek budowania pamięci wspólnej.
Ożywioną dyskusję podsumowano stwierdzeniem, że istotne dla każdego jest ponowne odkrywanie pamięci, przywracanie jej i refleksja nad rolą historii w naszym życiu. Zwrócono także uwagę na metodologię nauczania historii, niekoniecznie sprzyjającą budowaniu tożsamości.
Na zakończenie konferencji, Edyta Szumocka, jej koordynatorka, przedstawiła aktualną ofertę edukacyjną Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy, zachęcając nauczycieli do uczestnictwa w proponowanych wydarzeniach.
oprac. Ewa Sobota
